Krajowy System Bezpieczeństwa Morskiego (KSBM) etap I

Cele projektu

1. Zasadniczym celem budowy Krajowego Systemu Bezpieczeństwa Morskiego, Etap I (KSBM-I) jest poprawa bezpieczeństwa żeglugi morskiej oraz ochrona środowiska w obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Istotą projektu jest utworzenie systemu monitorująco-kontrolnego dla jednolitego zarządzania bezpieczeństwem w obszarach morskich RP przez Administrację Morską oraz dla wymiany informacji bezpieczeństwa żeglugi z współdziałającymi instytucjami krajowymi i międzynarodowymi.
3. Realizacja projektu ma umożliwić m.in.:
   • dostosowanie środków i działań Administracji Morskiej do wymagań wynikających z krajowych i międzynarodowych aktów prawnych, wytycznych i zaleceń w zakresie bezpieczeństwa w obszarach morskich,
   • stworzenie systemu monitorowania i analizy sytuacji, ostrzegania o zagrożeniach i przekazywania informacji dotyczących bezpieczeństwa morskiego w celu zapobiegania wypadkom morskim i zagrożeniom ekologicznym oraz sprawnego podejmowania działań w przypadku ich zaistnienia, w tym: wspomagania akcji ratowniczych i zwalczania zanieczyszczeń, wspomagania procesu decyzyjnego w przypadku udzielania miejsca schronienia lub reagowania na zagrożenia niestandardowe, wspomagania zarządzania bezpieczeństwem oraz wspomagania dochodzeń powypadkowych i wykrywania sprawców zanieczyszczeń poprzez wykorzystanie systemów śledzenia, identyfikacji oraz archiwizacji danych.
4. Projekt jest realizowany przy współpracy trzech Urzędów Morskich: w Gdyni, Słupsku i Szczecinie oraz Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa. Urząd Morski w Gdyni jest Koordynatorem projektu i Zamawiającym oraz wykonuje swoje zadania w oparciu o Porozumienie z dnia 25 lutego 2010 r. pomiędzy Dyrektorami Urzędów Morskich i MSPiR.
5. Projekt realizowany jest systemem „zaprojektuj i zbuduj”. Zamawiający wymaga od Wykonawcy opracowania i przedstawienia do akceptacji projektu zgodnego opisem przedmiotu zamówienia, spełniającego obowiązujące polskie i europejskie normy i przepisy na warunkach określonych w akcie umowy, Ogólnych Warunkach Kontraktu (OWK) bazujących na FIDIC - Warunki Kontraktowe dla Urządzeń oraz Projektowania i Budowy dla Urządzeń Elektrycznych i Mechanicznych oraz Robót Inżynieryjnych i Budowlanych Projektowanych przez Wykonawcę (FIDIC 1999, 4te wydanie 2008) oraz Szczególnych Warunkach Kontraktu (SWK).

Założenia organizacyjne

1. Struktura organizacyjna KSBM obejmować będzie centrum KSBM w Gdyni i dwa pomocnicze centra w Ustce i Szczecinie oraz ośrodki służb ruchu administracji morskiej (służby VTS i Kapitanatów Portów).
2. Centrum i pomocnicze centra KSBM mają realizować zadania nadzoru i monitorowania bezpieczeństwa morskiego w obrębie obszarów odpowiedzialności właściwych terytorialnie urzędów morskich z wyłączeniem obszarów nadzoru poszczególnych Kapitanatów Portów (Kapitanaty Portów włączone strukturalnie do właściwych terytorialnie systemów VTS wykonują niezależnie zadania we własnych obszarach odpowiedzialności). Centra KSBM pełnić będą ponadto zadania wymagające całodobowego dyżuru, m.in.: regionalny punkt kontaktowy, punkt stałego dyżuru, zabezpieczenie centrów działań kryzysowych i inne.
3. Centrum KSBM w Gdyni będzie realizować wszystkie funkcje zewnętrzne systemu, m.in. w ramach systemu SafeSeaNet (służba NCA), monitorowania ruchu tankowców jednokadłubowych (SHT), itp. a także realizować będzie wymianę danych z systemami
   i służbami zewnętrznymi (krajowymi i międzynarodowymi).
4. W strukturze techniczno-organizacyjnej KSBM wyróżnia się cztery odrębne (samodzielne) komponenty:
   • System VTS dla obszaru właściwości terytorialnej Urzędu Morskiego w Gdyni (U MG) obejmujący ośrodki nadzoru ruchu: Centrum VTS Zatoka Gdańska w Gdyni oraz służby ruchu Kapitanatów Portów: Gdynia, Gdańsk, Hel, Władysławowo i Elbląg;
   • System VTS dla obszaru właściwości terytorialnej Urzędu Morskiego w Szczecinie (UMS) obejmujący ośrodki nadzoru ruchu: Centra VTMS Szczecin-Świnoujście (Kapitanat Portu Szczecin i PO Świnoujście) oraz służbę ruchu Kapitanatu Portu Dziwnów;
   • System VTS dla obszaru właściwości terytorialnej Urzędu Morskiego w Słupsku (UMSł) obejmujący ośrodki nadzoru ruchu: CDKAM w Ustce oraz służby ruchu Kapitanatów Portów: Kołobrzeg, Darłowo, Ustka i Łeba;
   • System łączności operacyjnej Służby SAR z centrami zarządzania w MRCK Gdynia i MPCK Świnoujście.
5. Na poziomie krajowym integracja powyższych komponentów realizowana jest poprzez System Wymiany Informacji Bezpieczeństwa Żeglugi (SWIBŻ) i stałe połączenie teleinformatyczne centrów KSBM w Gdyni, Ustce i Szczecinie.

Założenia funkcjonalne

1. Funkcjonowanie Systemu Nadzoru i Monitorowania Bezpieczeństwa Ruchu Morskiego (SMRM) ma opierać się na wykorzystaniu pełnych (źródłowych) danych z sensorów KSBM przez lokalne ośrodki nadzoru ruchu w celu śledzenia sytuacji nawigacyjnej w czasie rzeczywistym oraz na wykorzystaniu zebranych i przetworzonych informacji na poziomie centralnym w celu wczesnego identyfikowania zdarzeń niebezpiecznych i zagrożeń.
2. Agregacja danych:
   • Na poziomie lokalnych służb ruchu (Kapitanatów Portów oraz służb VTS) podstawowym źródłem danych do tworzenia obrazu sytuacji na morzu i oceny sytuacji mają być informacje z zainstalowanych w ramach budowy KSBM-I sensorów (radarów, kamer CCTV, RDF, czujników meteo). Źródłowe dane z sensorów będą przekazywane do tych ośrodków za pomocą sieci lokalnej będącej własnością urzędów morskich (istniejącej i będącej do wykonania w ramach projektu KSBM-I).
   • W systemach VTS poszczególnych urzędów morskich dane radarowe z dołączonych sensorów oraz dane AIS mają podlegać wieloźródłowemu przetwarzaniu (multi sensor tracking) zgodnie z wymaganiami określonymi w niniejszej specyfikacji dla aplikacji VTS. Interfejsem użytkownika w centrach VTS mają być stacje robocze VTS wyposażone w aplikacje mapowe (zarządzania ruchem), bazodanowe, systemy zapisu i odtwarzania oraz systemy łączności. Służby ruchu Kapitanatów Portów mają być wyposażone w stacje robocze właściwego systemu VTS. W razie awarii sieci transmisyjnej lub niedostępności centrów VTS Kapitanaty Portów muszą mieć niezależny dostęp do informacji z własnych (lokalnych) sensorów. Obrazy z zainstalowanych kamer mają być dostępne na monitorach w centrach VTS i Kapitanatach. Sterowanie ruchem współużytkowanych kamer ma być zgodne z ustalonym priorytetami. Zapis danych z kamer ma być realizowany lokalnie.
   • Przetworzone dane z sensorów i baz danych poszczególnych systemów VTS mają być przesyłane w ujednoliconych standardach przez sieć WAN do centralnej aplikacji systemu. Rolę aplikacji centralnej KSBM będzie pełnić używany obecnie System Wymiany Informacji Bezpieczeństwa Żeglugi (SW IBŻ).
   • Docelowo (poza zamówieniem) do aplikacji centralnej zostaną wprowadzone strumienie danych z systemu ZSRN (KOSN – Kompleksowy Obraz Sytuacji Nawodnej) oraz z innych źródeł zewnętrznych.

   [caption id="" align="alignnone" width="1665"] Schemat ideowy zbierania i fuzji danych w SMRM[/caption]

3. Dystrybucja informacji:
   • Po integracji danych w aplikacji centralnej, całościowy obraz sytuacji nawodnej jak również dane dotyczące statków, warunków hydrometeorologicznych, warunków nawigacyjnych, zagrożeń dla bezpieczeństwa żeglugi i inne informacje, będą dostępne dla centrum i pomocniczych centrów KSBM oraz dla lokalnych służb ruchu (VTS i Kapitanatów Portów) za pośrednictwem terminali systemu SWIBŻ.
   • Dane z systemu KSBM będą także dostępne zewnętrznym użytkownikom systemu SWIBŻ do współdziałania w realizacji zadań kryzysowych (MOSG, COM MW, MRCK, CZK Wojewodów, Policja i inne) oraz w usprawnianiu obrotu portowo-morskiego (MOSG, Służba Celna, zarządy portów morskich, stacje pilotów i inne)
   • Na podstawie odrębnych decyzji i porozumień wybrane strumienie danych będą udostępniane przez SWIBŻ do zewnętrznych systemów nadzoru morskiego (ZSRN, SafeSeaNet, i inne).

   [caption id="" align="alignnone" width="1701"] Schemat dystrybucji obrazu sytuacji i informacji bezpieczeństwa morskiego[/caption]

4. System SWIBŻ, jako aplikacja centralna KSBM, pełni funkcję „Single Window” dla krajowych służb realizujących zadania w obszarze bezpieczeństwa morskiego, a w szczególności bezpieczeństwa żeglugi i ochrony środowiska morskiego.