Strefy bezpieczeństwa

Informacja dotycząca składania wniosku o wyznaczenie strefy bezpieczeństwa wokół sztucznych wysp lub strefy czasowo zamkniętej dla żeglugi:

W związku z otrzymywanymi wnioskami o utworzenie strefy bezpieczeństwa lub strefy czasowo zamkniętej dla żeglugi od podmiotów wykonujących prace na rzecz inwestorów farm wiatrowych przedstawiamy informacje dotyczące właściwej drogi złożenia takiego wniosku.

Na wstępie należy rozróżnić następujące pojęcia występujące w ustawie z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich  Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (dalej: ustawa), które dotyczą morskiej energetyki wiatrowej:

- art. 24 ust. 1 - strefa bezpieczeństwa wokół sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń lub ich zespołów, kabli lub rurociągów, sięgające nie dalej niż 500m od zewnętrznych krawędzi,

- art. 48 ust. 1 - strefa czasowo zamknięta dla żeglugi i rybołówstwa, uprawiania sportów wodnych i nurkowych,

- art. 3 ust. 1 – ustanowienie stref wymienionych w tym artykule (na potrzeby obronności lub bezpieczeństwa państwa) jest w gestii Ministerstwa Obrony Narodowej.

Strefa bezpieczeństwa wokół sztucznych wysp… (na podstawie Art. 24 ust. 1 ustawy) sięgająca nie dalej niż 500m od zewnętrznych krawędzi, może być ustanowiona wokół konstrukcji posadowionych na obszarze wyłącznej strefy ekonomicznej (dalej: WSE). Dyrektor urzędu morskiego w drodze Zarządzenia określa warunki poruszania się w obszarze strefy bezpieczeństwa, w szczególności może wprowadzić ograniczenia żeglugi, rybołówstwa, uprawiania sportów wodnych lub nurkowych lub prac podwodnych.

Strefa czasowo zamknięta dla żeglugi… (na podstawie Art. 48 ust. 1 ustawy) może być wyznaczona tylko w granicach morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego (np. dla przekopu HDD). Dyrektor urzędu morskiego w drodze Zarządzenia Porządkowego ogłasza strefy czasowo zamknięte dla żeglugi i rybołówstwa, uprawiania sportów wodnych i nurkowych. Nie ma określonych ograniczeń co do wielkości takiej strefy, ale jest ona ustanawiana na określony czas.

Jeżeli wnioskowana "strefa czasowo zamknięta dla żeglugi" znajduje się w granicach poligonu morskiego, przed złożeniem wniosku do Dyrektora urzędu morskiego, Inwestor powinien uzgodnić warunki zamknięcia strefy z odpowiednim dowództwem poligonu (Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych, Centralny Poligon Sił Powietrznych).

Składając wniosek o wyznaczenie "strefy bezpieczeństwa wokół sztucznych wysp" lub "strefy czasowo zamkniętej dla żeglugi", należy mieć na uwadze czas potrzebny na procedowanie złożonych wniosków. Zanim Zarządzenie lub Zarządzenie Porządkowe Dyrektora Urzędu Morskiego dotyczące utworzenia "strefy bezpieczeństwa..." lub "strefy czasowo zamkniętej..." zacznie obowiązywać (zostanie ogłoszone w wojewódzkim dzienniku urzędowym) musi być przedłożone do zaopiniowania ministrowi właściwemu do spraw rybołówstwa (art. 24 ust. 3 ustawy) lub Głównemu Inspektorowi Rybołówstwa Morskiego (art. 48 ust. 1a ustawy), którzy mają na wydanie opinii 14 dni, a następnie przekazany jest do uzgodnienia do właściwego terytorialnie urzędu wojewódzkiego (również 14 dni). W związku z tym, należy liczyć co najmniej 6 tygodni na procedowanie złożonego wniosku.

Wniosek dotyczący ustanowienia "strefy czasowo zamkniętej dla żeglugi" na obszarze morza terytorialnego lub "strefy bezpieczeństwa wokół sztucznych wysp" należy zaadresować do właściwego terytorialnie Dyrektora Urzędu Morskiego.

Wniosek należy złożyć co najmniej 6 tygodni przed planowanym terminem rozpoczęcia plac w kancelarii Urzędu Morskiego w Gdyni (ul. Chrzanowskiego 10, 81-338 Gdynia) lub  na adres email: umgdy@umgdy.gov.pl.

Wniosek o ustanowienie „strefy czasowo zamkniętej dla żeglugi”  na podstawie art. 48 Ustawy o obszarach morskich na morzu terytorialnym powinien zawierać co najmniej:

• podstawę prawną oraz uzasadnienie wnioskowania o ustanowienie strefy czasowo zamkniętej;
• czas zajęcia strefy i zakres przeprowadzanych prac;
• współrzędne geograficzne punktów ograniczających strefę w układzie WGS-84, wraz ze zobrazowaniem na aktualnej mapie nawigacyjnej;
• sposób oznakowania nawigacyjnego (jeśli jest wnioskowane), współrzędne geograficzne pozycji pław w układzie WGS-84, wraz ze zobrazowaniem na bieżącej mapie nawigacyjnej;
• nazwy jednostek pływających (oraz numer IMO/MMSI) uprawnionych do przebywania/pracy w strefie;
• sposób komunikacji ze statkami (np. kanał roboczy VHF, telefon);
• numer telefonu do osoby kontaktowej na lądzie;
• zgodę i warunki zamknięcia strefy uzgodnione z odpowiednim dowództwem poligonu, jeżeli wnioskowana strefa czasowo zamknięta dla żeglugi znajduje się w granicach poligonu morskiego.

Wniosek o wyznaczenie „strefy bezpieczeństwa wokół sztucznych wysp” na podstawie art. 24 Ustawy o obszarach morskich w wyłącznej strefie ekonomicznej powinien zawierać co najmniej:

• podstawę prawną wnioskowania o ustanowienie strefy bezpieczeństwa;
• prosimy o uzasadnienie wniosku (szczegóły w "Plikach do pobrania");
• współrzędne geograficzne punktu odniesienia w układzie WGS-84 oraz promień strefy bezpieczeństwa wraz ze zobrazowaniem na aktualnej mapie nawigacyjnej;
• ograniczenia, które mają obowiązywać w strefie bezpieczeństwa;
• numer telefonu osoby kontaktowej na lądzie.

Umieszczenie wyżej opisanych danych we wniosku, prawidłowe zaadresowanie i terminowe złożenie wniosku przyspieszy rozpatrzenie dokumentu.

Strefa bezpieczeństwa wokół statku

Na podstawie Międzynarodowych Przepisów o Zapobieganiu Zderzeniom na Morzu, 1972 z późn. zmianami, (dalej „Przepisy”) statki na morzu powinny poruszać się w określony sposób, zachować bezpieczną prędkość i odległość, co wynika z Prawideł 6, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 18, 19. Postępowanie użytkowników morza zgodne z Przepisami powinno być wystarczające, aby ogólnie nazwane „statki konstrukcyjne” miały zapewnioną bezpieczną przestrzeń do wykonywania swoich prac.

Użyte pojęcie „statki konstrukcyjne” obejmuje:

- Statki o ograniczonej zdolności manewrowej (Prawidło 3 (g) Przepisów ), czyli statki, które ze względu na wykonywaną pracę są ograniczone w możliwości manewrowania zgodnie z Przepisami i nie mogą ustąpić z drogi innemu statkowi (np. statki układające kable; pogłębiające; badawcze; prowadzące prace podwodne; statki zajęte holowaniem, które ogranicza ich zdolności manewrowe i zmianę kursu) są „z definicji” Przepisów uprzywilejowane względem innych statków;

- Statki zakotwiczone na wielu kotwicach (liny pod naprężeniem);

- Statki typu jack-up (wsparte na dnie).

Ustanowienie strefy bezpieczeństwa wokół statku konstrukcyjnego i wielkość tej strefy nie jest jednoznacznie uregulowana i powinna być rozpatrywana indywidualnie biorąc pod uwagę:

- charakter wykonywanej pracy (np. prace podwodne z wykorzystaniem nurków; prace wiertnicze ropy i gazu);

- bezpieczeństwo pracującego statku;

- bezpieczeństwo innych użytkowników morza (np. ustanawianie strefy wokół statków pracujących na lub w pobliżu torów kierunkowych w obszarach stref rozgraniczenia ruchu powinno umożliwić korzystanie z toru kierunkowego innym statkom, którym zalecane jest korzystanie z takiego toru);

- istniejące uregulowania prawne międzynarodowe i lokalne;

- ochronę środowiska.

Strefa bezpieczeństwa wokół statku konstrukcyjnego ma służyć przede wszystkim dodatkowemu „zabezpieczeniu” wykonywanych prac, np.:

- statki sejsmiczne – holują streamery mające często długość kilku kilometrów, streamery są słabo widoczne, hałas wytworzony przez przepływające statki może zakłócić odczyty;

- statki zakotwiczone na wielu kotwicach, utrzymujące pozycję za pomocą naprężonych lin kotwicznych, gdzie liny kotwiczne, szczególnie na płytkich wodach, przebiegają na niewielkich głębokościach i mogą być uszkodzone przez przepływające statki; wskazane jest, aby pozycje kotwic oznakować przy pomocy znaku specjalnego.

- statki układające kable – zgodnie z Konwencją z dnia 14 marca 1884 r. o ochronie kabli podmorskich, jeżeli statek układający lub reperujący kable przestrzega Przepisów („pokazuje” właściwe światła i znaki nawigacyjne), powinien być omijany w odległości co najmniej jednej mili morskiej (1852m) (Art. 5 Konwencji); przy ustalaniu strefy, ze względu na jej wielkość należy wziąć pod uwagę ruch innych statków i konieczność zapewnienia im bezpiecznej żeglugi w strefach rozgraniczenia ruchu.

- inne statki konstrukcyjne – strefa nie powinna przekraczać 500m.

Informację o strefie bezpieczeństwa wokół statku konstrukcyjnego zgłasza się we wniosku o wydanie ostrzeżenia nawigacyjnego składanego do Biura Hydrograficznego Marynarki Wojennej (BHMW) i do wiadomości Urzędu Morskiego.